Is het jaarrekening, jaarrapport of toch jaarverslag?

Dat hoeft niet, in de praktijk worden ze veelvuldig door elkaar gebruikt, ook met jaarrapport, omdat alom wel bekend is dat een jaarverslag of jaarrapport door het bestuur wordt opgesteld, cq. dat het bestuur ervoor verantwoordelijk is.

Soms wordt een jaarverslag zelfs aangeduid met of als jaarrekening. Maar een jaarrekening is toch echt iets anders.

Deze Engelse term wordt soms ook gebruikt voor jaarrekening. Het is een uitgebreide rapportage van alles wat er in een boekjaar is gebeurd. Vandaar dat de term 'jaarverslag' of ‘jaarrapport’, in het Engels heel duidelijk 'Anual Report' genaamd, het bewuste verslag het goed omschrijft.

Een jaarverslag van een organisatie bestaat doorgaans uit verschillende onderdelen die een totaalbeeld geven van de prestaties, activiteiten en financiële gezondheid gedurende het afgelopen boekjaar. De specifieke inhoud kan variëren afhankelijk van het type organisatie en de wettelijke vereisten.

Een jaarverslag bestaat grofweg uit twee delen; een uitgebreide toelichting op alles wat er zich heeft voorgedaan in een boekjaar. En een financieel verslag daarvan.

De toelichting op de jaarstukken begint met een inleiding waarin de voorzitter van de Raad van Bestuur of de CEO een overzicht geeft van de belangrijkste ontwikkelingen, prestaties en doelstellingen van het afgelopen jaar. En een beschrijving van de organisatie, haar zaken, haar missie, visie, kernwaarden en doelstellingen.

Een bestuursverslag dient er vervolgens voor om strategieën en doelstellingen toe te lichten en geeft het jaarverslag een overzicht van de strategische prioriteiten van de organisatie voor de komende periode. En een overzicht van de belangrijkste kansen en de risico's waarmee de organisatie wordt geconfronteerd en de strategieën om deze te benutten dan wel te beheren.

Een bestuursverslag bestaat uit een jaarverslag/rapport met een jaarrekening. Een jaarrekening bestaat uit financiële verslagen die een overzicht geven van de financiële prestaties en de financiële positie van een bedrijf of organisatie gedurende een specifieke periode, meestal één boekjaar. Dus het financiële deel van het bestuursverslag oftewel de financiële verantwoording.

In de jaarrekening moeten de financiële gegevens en de wijze waarop ze zijn samengesteld in een toelichting worden uitgelegd. Zoals de cijfers van de balans, de winst- en verliesrekening en die van het kasstroomoverzicht en de vermelde overige gegevens. Tot slot moet via gedetailleerde uitleg en analyses van de financiële cijfers en boekhoudkundige posten het uiteindelijke resultaat worden verantwoord.

Ja, de controle van een jaarrekening wordt meestal uitgevoerd door een registeraccountant of een accountantskantoor, ook wel een externe auditor genoemd, om te verifiëren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële positie, prestaties en kasstromen van de onderneming en voldoet aan de regelgeving. Na voltooiing van de controleprocedures zal de accountant of externe auditor een controle- of accountantsverklaring afgeven.

Een jaarverslag inclusief een jaarrekening moet je wettelijk verplicht elk jaar deponeren bij de KvK (Kamer van Koophandel). Het publiceren van een jaarrekening bij de Kamer van Koophandel (KvK) kan veilig en snel digitaal worden gedaan via een zogenaamde SBR-functie (Standard Business Reporting).

Het jaarverslag moet daarnaast verplicht op de officiële website van de organisatie worden geplaatst, zodat de online jaarverslagen gemakkelijk toegankelijk zijn voor belanghebbenden.

Jaarverslagen dienen als een belangrijk communicatiemiddel naar alle belanghebbenden, waaronder aandelenbezitters, investeerders, werknemers, klanten en regelgevende instanties, en biedt transparantie en verantwoording over de prestaties van de organisatie.

Om als organisatie met je sociale omgeving te communiceren is het aan te raden om in het verslag ook bijvoorbeeld een sociaal jaarverslag op te nemen, waarin je vertelt hoe je met de mensen en de omgeving omgaat en een duurzaamheidsjaarverslag. Dat wordt zeker gewaardeerd.

Vandaag de dag is het niet meer denkbaar dat directies en besturen een organisatie vanuit een ivoren toren leiden. Iedereen is mondiger geworden en de ‘boze buitenwereld’ let op je of je maatschappelijk wel je verantwoordelijkheid neemt.