- Home
- Kennisbank
- Blogs
- Rentabiliteit, Solvabiliteit, Liquiditeit: Financiële gezondheid begrijpen
Rentabiliteit, Solvabiliteit, Liquiditeit: Financiële gezondheid begrijpen
Om de financiële gezondheid van een onderneming te kunnen begrijpen heb je inzicht nodig in de complete financiële structuur van een onderneming, de verhouding tussen de diverse financiële waarden binnen de onderneming.
Elke onderneming heeft deze informatie nodig voor het maken van (winst-) prognoses, budgetten en plannen voor de toekomst, maar ook om financiële risico's, zoals marktrisico's, kredietrisico's en operationele risico's in te schatten. Om op basis van die inzichten een (financiële) strategie te bepalen.
De beste wijze hiervoor is het berekenen van zogenaamde financiële ratio's.
De uitleg in een notendop door econoom Konstantijn Mikes
Wat zijn financiële ratio's
Met ratio bedoelen we de verhouding tussen (twee) getallen, in dit geval financiële waarden. Het berekenen van een ratio's maakt het vergelijken van resultaten eenvoudiger.
Rentabiliteit, liquiditeit, solvabiliteit zijn zogenaamde financiële ratio's en ze zijn belangrijk voor het beoordelen van het bedrijfsresultaat, de financiële gezondheid.
Ze geven een compleet beeld van de prestaties, stabiliteit en duurzaamheid van een onderneming.
Waar dienen financiële ratio's voor
Het management van een onderneming zal regelmatig deze ratio's analyseren om de winstgevendheid te volgen en potentiële problemen te zien aankomen en om proactieve maatregelen te kunnen nemen. Ze gebruiken deze ratio's om weloverwogen beslissingen te nemen en risico's te beoordelen, bij bijvoorbeeld een investeringsvraagstuk.
Financiële ratio's, zoals rentabiliteit, solvabiliteit en liquiditeit, zijn van belang voor interne belanghebbenden, zoals het management, maar ook voor externe belanghebbenden, zoals investeerders, crediteuren en leveranciers.
Welke financiële ratio's zijn er
Er zijn heel veel ratio's waarmee je evenzoveel verschillende financiële verhoudingen en relaties binnen je financiële structuur kunt duiden. Zoals:
-
efficiëntieratio's (bijvoorbeeld de omzetratio en voorraadomloopsnelheid),
-
groei- en duurzaamheidsratio's (bijvoorbeeld het dividendrendement),
-
marktwaarderatio's (bijvoorbeeld de koers-winstverhouding en de koers-boekwaardeverhouding),
-
cashflowratio's (bijvoorbeeld de operationele cashflow-ratio en de cashflow-dekking van schulden).
Maar de belangrijkste en meest gebruikte zijn de ratio's voor de liquiditeit, solvabiliteit en de rentabiliteit, waarover nu meer.
Wat betekent rentabiliteit
Rentabiliteit berekent de mate van winstgevendheid of rendement van een onderneming en wordt vaak uitgedrukt als een percentage. Rentabiliteit geeft aan hoeveel winst een onderneming maakt in vergelijking met de kosten en investeringen.
Het wordt ook vaak gebruikt om de financiële gezondheid en prestaties van een onderneming (tussentijds) te beoordelen. Ratio's worden gebruikt om de actuele prestaties te vergelijken met branchegemiddelden of die van eerdere perioden. Vanzelfsprekend heb je een positieve, gezonde rentabiliteit nodig om te kunnen bestaan en te kunnen groeien.
Meest voorkomende rentabiliteitsratio's
-
Bruto Rentabiliteit: is het rendement op de (bruto) winst, de verhouding tussen de omzet en de kosten van die omzet.
-
Operationele Rentabiliteit: Dit geeft de winstgevendheid weer na aftrek van de operationele, vaste kosten voor de onderneming, zoals personeelskosten, huur, kantoorbenodigdheden et cetera.
-
Netto Rentabiliteit: Dit is een bredere maatstaf die de nettowinst relateert aan de totale omzet. Het houdt rekening met alle kosten, inclusief belastingen en rentelasten.
-
Return on Assets (ROA): ROA geeft aan hoe efficiënt een bedrijf zijn activa, dat wil zeggen alle bezittingen van een onderneming, dus zowel geld als middelen, gebruikt om winst te genereren.
-
Return on Equity (ROE): ROE geeft aan hoeveel rendement aandeelhouders verdienen op een investering.
Wat betekent solvabiliteit
De solvabiliteit geeft aan of een onderneming in staat is om aan haar financiële verplichtingen op langere termijn te voldoen, dus schulden op lange termijn terug kan betalen en niet failliet gaat. Solvabiliteit geeft aan welk deel van het totaal geïnvesteerd vermogen van een onderneming eigen vermogen is.
Een goede solvabiliteit betekent dat een onderneming veel geïnvesteerd eigen vermogen heeft in plaats van geleend, vreemd vermogen. De onderneming kan een groot deel van zijn verplichtingen voldoen met eigen vermogen, dit geeft onder meer crediteuren en investeerders vertrouwen.
Hoe bereken je de solvabiliteit
De solvabiliteitsratio wordt berekend door het eigen totale vermogen te delen door het totale vermogen en het resultaat te vermenigvuldigen met 100 om een percentage te verkrijgen.
Solvabiliteit = (eigen vermogen : totaal vermogen) x 100
Een solvabiliteitsratio van 100% betekent dat alle middelen van een onderneming worden gefinancierd door eigen vermogen, terwijl een ratio van minder dan 100% aangeeft welk deel van de bedrijfsmiddelen wordt gefinancierd door vreemd vermogen (geleend geld, schulden).
Wat betekent liquiditeit
De liquiditeit van een onderneming geeft aan of deze in staat is om betalingen te kunnen doen. Dus financiële middelen of (vlottende) activa beschikbaar heeft, zoals een positief bank/spaarsaldo, vorderingen en voorraden, die zonder (veel) verlies van waarde omgezet kunnen worden naar contant geld.
Een hogere liquiditeit betekent over het algemeen dat een onderneming voldoende financiële middelen heeft om verplichtingen aan te gaan, dit geeft uiteraard vertrouwen. Een lage liquiditeit geeft aan dat er moeilijkheden kunnen ontstaan bij het nakomen van verplichtingen.
Wat is current ratio
De current ratio of huidige ratio, geeft de verhouding weer tussen de kortlopende activa en de kortlopende schulden cq. verplichtingen van een onderneming.
Het wordt berekend met behulp van de volgende formule:
Current ratio = kortlopende activa : kortlopende verplichtingen
Een current ratio hoger dan 1 geeft aan dat een onderneming meer kortlopende (vlottende) activa heeft dan kortlopende schulden en andere verplichtingen, en dus alle betalingen in een komende korte periode kan doen. Een ratio van 2 wordt vaak als echt gezond of veilig beschouwd.
Wat is quick ratio
De quick ratio, ook wel bekend als de acid-test ratio, geeft aan of een onderneming (voldoende) financiële middelen (vlottende activa) heeft om direct (quick) aan betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. Dus zonder de opbrengst van de verkoop van voorraden, omdat het verkopen daarvan normaliter langer duurt.
De quick ratio wordt berekend met de volgende formule:
Quick ratio = (contanten + debiteuren + korte-termijn beleggingen) : kort lopende verplichtingen
Met een quick ratio van 1,0 is een onderneming in staat om al haar direct te betalen verplichtingen inzake kortlopende schulden te kunnen voldoen, en dat geeft vertrouwen. Over het algemeen wordt een quick ratio van 1,0 of hoger als basis gehanteerd voor een stabiele bedrijfsvoering.
Wat is het verband tussen liquiditeit - solvabiliteit - rentabiliteit
Voor een gezonde en financieel stabiele bedrijfsvoering moet een onderneming aan alle drie de ratio's, dus de verhoudingen (onderling) aandacht besteden. Voorbeeld: een hoge rentabiliteit, de 'rente-uitkering' op de investering van tijd en geld, is natuurlijk mooi, maar het mag niet ten koste gaan van de solvabiliteit of liquiditeit.
Met andere woorden, je moet bij het uitgeven van (delen van) de winst altijd rekening houden, dat er genoeg geld 'in kas' blijft om aan lange-termijn verplichtingen (solvabiliteit) en korte-termijn verplichtingen (liquiditeit) te kunnen voldoen, om zo geen financiële problemen te krijgen.
Financiële ratio's en bedrijfsbeheer
Financiële ratio's worden door managementteams gebruikt voor besluitvorming en strategische planning, voor het identificeren van kansen en risico's en het waarborgen van een gezonde financiële bedrijfsvoering ten bate van de groei van de onderneming en de duurzaamheid daarvan op lange termijn.
Met financiële ratio's kan het management de prestaties van een onderneming of delen daarvan vergelijken met die van concurrenten en/of andere interne afdelingen en die van eerdere periodes.
Financiële ratio's bieden een concreet inzicht in de financiële prestaties van een onderneming om mee te communiceren met onder meer investeerders, kredietverstrekkers en aandeelhouders van de onderneming.
Risico's en valkuilen bij gebruik ratio's
Bij het interpreteren van ratio's moet je rekening houden met diverse invloeden, je moet ze in de juiste context plaatsen. Dus rekening houden met onder andere:
-
specifieke kenmerken van de bedrijfstak
-
historische en verwachte bedrijfsgegevens
-
veranderingen in de bedrijfsstrategie, fusies, overnames of herstructureringen
-
de economische situatie van eerder, nu en later, markttrends, regelgeving en technologische veranderingen
Het belang van een financiële strategie
Door het gebruik van financiële ratio's weet je wat je financiële positie op enig moment is. En welke liquide activa oftewel financiële armslag je onderneming heeft om aan (directe) betalingsverplichtingen te kunnen voldoen.
Je kunt er financiële risico's mee identificeren en beheren, en je strategie aanpassen, bijvoorbeeld door het (tijdelijk) vermijden van overmatige schulden bij een lage(re) solvabiliteit.
De ratio's laten zien of er voldoende financiële ruimte er is om met onverwachte gebeurtenissen zoals economische neergang of marktschommelingen om te gaan. Om zo financiële stress te voorkomen en continuïteit te waarborgen.
Een gezonde ratio van het eigen vermogen versus het vreemd geïnvesteerde vermogen geeft vertrouwen. Op basis daarvan kan een onderneming kapitaal aantrekken om mee te investeren.
Goed gereedschap is het halve werk
Financiële rapportagesoftware automatiseert het opstellen van financiële rapporten, waardoor er minder kans op menselijke fouten is.
Professionele financiële rapportagesoftware biedt geavanceerde analysetools en dashboards, wat vaak real-time monitoring van financiële gegevens mogelijk maakt.
Met hoogwaardige financiële rapportagesoftware, zoals van Speedbooks, kun je voorgeprogrammeerde Excel-rapporten aanpassen op basis van eigen behoeften. En kun je scenario-analyses uitvoeren en voorspellende modellen ontwikkelen, zodat je kunt anticiperen op de toekomst en de impact daarvan op rentabiliteit, solvabiliteit en liquiditeit.
Betrouwbare software wordt continu aangepast aan nieuwe rapportagevereisten en wet- en regelgeving.
Compleet ontzorgd, alles onder controle
De rapportages die je maakt met een professionele rapportagetool, zoals Speedbooks® voldoen aan bovenstaande kwaliteitseisen.
De moderne rapportagesoftware van Speedbooks kan koppelen met praktisch alle boekhoudsystemen, zodat gegevens verzamelen en analyseren geautomatiseerd, dus sneller en efficiënter verloopt.
Die verzamelde gegevens kunnen real-time zowel in cijfers als grafisch weergegeven worden in het online financieel dashboard en een app. Met Speedbooks ben jij 24/7 en wereldwijd ‘in control’.
Bekijk onze gratis demoversie op: www.speedbooks.com
Over de schrijver drs. Konstantijn Mikes
Oprichter, bedenker en aandeelhouder van Speedbooks rapportagesoftware Konstantijn Mikes (1966) is afgestudeerd econoom. Hij studeerde Economics aan de vooraanstaande Erasmus universiteit te Rotterdam.
Bij Speedbooks is hij onder meer verantwoordelijk voor de inhoudelijke ontwikkeling van de rapportagesoftware, en stuurt hij de interne developpers en de externe ontwikkelaars aan.
